Jesion amerykański
Jesion amerykański idealnie nadaje się do zginania i toczenia. To mocne, odporne drewno o charakterystycznym rysunku usłojenia, wyrazistym charakterze i szczególnej barwie.
Nazwa Łacińska
Fraxinus species, w tym Fraxinus americana
Nazwa Zwyczajowa
jesion północny, jesion południowy
Występowanie
Porównaj gatunkiJesion amerykański jest pospolitym gatunkiem, występującym we wschodniej części Stanów Zjednoczonych od północy w stanie Nowy Jork, aż po stany południowe wzdłuż Zatoki Meksykańskiej, w lasach liściastych o zróżnicowanym składzie gatunkowym. Jesion amerykański występuje wysoko w górach i nisko na równinach oraz na obszarach przybrzeżnych – stąd jego zróżnicowany charakter. Ze względu na różnorodność warunków występowania pod względem wysokości nad poziomem morza, klimatu i gleby, charakterystyka drewna może być zmienna zależnie od regionu pochodzenia. Szczególnie istotne różnice dzielą drzewa o wolniejszym wzroście (z północy) i szybciej rosnące jednostki z południa. Urozmaicony krajobraz jesionu wzbogaca szereg podgatunków. Pomimo długofalowych zagrożeń ze strony szkodników leśnych i chorób drzewostanów, jesion amerykański pozostaje gatunkiem występującym obficie.
PRZYROST GATUNKU
Z Analizy Inwentaryzacji Lasów (FIA, Forest Inventory Analysis) wynika, że drzewostan jesionu amerykańskiego obejmuje 657 milionów m3 – 4,5% drzewostanu gatunków liściastych w Stanach Zjednoczonych ogółem. Naturalny roczny przyrost jesionu amerykańskiego wynosi 3,3 milionów m3. Rocznie wycina się 6,9 miliona m3, a przyrost netto (z uwzględnieniem wyrębu) wzrasta o -3,5 miliona m3. Z inwentaryzacji za 2014 rok wynika, że roczny przyrost jesionu amerykańskiego przekracza wyręb we wszystkich stanach, w których występuje, z wyjątkiem Michigan i Ohio – stanów najbardziej dotkniętych inwazją opiętka jesionowego. Z powodu plagi opiętka wskaźnik śmiertelności i wycinka jesionu najprawdopodobniej wzrosną w najbliższej przyszłości (w niektórych stanach przekraczając wskaźniki przyrostu).
Narzędzie LCA
12.78
sekundy
sekundy
19.05 sekundy zajmuje przyrost 1m³ jesionu amerykańskiego
Tempo odradzania się drzewostanu jest obliczane na podstawie całkowitego rocznego przyrostu określonego gatunku amerykańskiego drewna liściastego, pochodzącego z Amerykańskiej Agencji ds. Lasów (U.S. Forest Service Inventory and Analysis – FIA) i zakłada, że z 2 m³ kłód można wyprodukować 1 m³ tarcicy (tj. 50% skuteczności konwersji). Szybkie tempo odradzania się drzewostanu wynika z bardzo dużych zasobów drzew w amerykańskich lasach liściastych.
Potencjał Globalnego Ocieplenia (Kg CO2 -eq)
Podstawowe Zapotrzebowanie na Energię z Zasobów (MJ)
Podstawowe Zapotrzebowanie na Energię z Odnawialnych Źródeł (MJ)
Potencjał Zakwaszenia (Moles of H+ eq.)
Potencjał Eutrofizacji Wód Słodkich (Kg P -eq)
Potencjał Eutrofizacji Wody Morskiej (Kg N -eq)
Potencjał Tworzenia Fotochemicznego Ozonu (Kg NMVOC)
Wyczerpanie Zasobów (Kg Sb -eq.)
Klucz
Leśnictwo
Suszenie
Tartak
Transport drewna z lasu do suszarni
Transport drewna z suszarni do klienta
Pobór węgla
| Potencjał Globalnego Ocieplenia | Podstawowe Zapotrzebowanie na Energię z Zasobów | Podstawowe Zapotrzebowanie na Energię z Odnawialnych Źródeł | Potencjał Zakwaszenia | Potencjał Eutrofizacji Wód Słodkich | Potencjał Eutrofizacji Wody Morskiej | Potencjał Tworzenia Fotochemicznego Ozonu | Wyczerpanie Zasobów | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostka | Kg CO2 -eq | MJ | MJ | Mole H+ eq. | Kg P eq | Kg N eq | Kg NMVOC | Kg Sb-eq. |
| Leśnictwo | / | 310 | 11100 | 0.335 | / | 0.000399 | 0.422 | 0.00000241 |
| Suszenie | 38.5 | 580 | 606 | 0.215 | 0.000317 | 0.0102 | 1.36 | 0.0000246 |
| Tartak | -141 | 805 | 2240 | 0.256 | 0.000159 | 0.00521 | 0.183 | 0.000218 |
| Transport drewna z lasu do suszarni | 61.7 | 854 | 13.8 | 0.284 | 0.000434 | 0.00725 | 0.356 | 0.0000374 |
| Transport drewna z suszarni do klienta | 193 | 2570 | 38.8 | 3.2 | 0.00085 | 0.0606 | 2.41 | 0.000107 |
| Pobór węgla | -2960 | / | / | / | / | / | / | / |
| Suma | -2810 | 5110 | 14000 | 4.29 | 0.00176 | 0.0837 | 4.74 | 0.00039 |
Dostępność Materiału
Porównaj gatunki- Jesion amerykański jest w ciągłej sprzedaży w postaci tarcicy i oklein fornirowanych, w szerokiej gamie klas i wymiarów. Biel jesionu jest mniejszy na północy niż na południu ze względu na krótszy okres wegetacyjny, gdzie drzewa (o innej fakturze drewna i bardziej otwartym rysunku usłojenia) rosną szybciej. Odbiorcy mają do wyboru szeroką gamę barw. Jesion amerykański jest także popularnym gatunkiem eksportowym: w 2015 roku znalazł się na czwartym miejscu wśród amerykańskich gatunków liściastych pod względem eksportowanej ilości drewna.
- Tarcica jesionu amerykańskiego jest dostępna w szerokim asortymencie klas, od 4/4” (1” = 25,4mm) aż po 8/4” (2” = 52 mm). Można również zamówić rzadziej dostępne klasy 10/4” (2,5” = 63mm) i 12/4” (3’ = 75 mm).
Opis Drewna
Porównaj gatunki- Drewno jesionu amerykańskiego jest zazwyczaj jasne. Biel może mieć barwę od białej po żółtą, twardziel – od jasnobrązowej po ciemnobrązową, czasem z jaśniejszymi smugami. Występują zdecydowane różnice w barwie pomiędzy zewnętrznymi, jaśniejszymi warstwami bielu a wewnętrznymi, ciemnymi (aż po głęboki brąz) warstwami twardzieli. Drewno jesionu amerykańskiego charakteryzuje się zasadniczo prostowłóknistym rysunkiem usłojenia i szorstką, jednolitą fakturą. Wyraźnie widać różnice dzielące bardziej miękkie słoje przyrostu letniego i twardsze słoje przyrostu zimowego. Nie ma dwóch identycznych elementów drewna jesionowego.
- Jasnobrązowe przebarwienia – wykwity mineralne – zwane niekiedy efektem „glassworm” od szkodnika żerującego w kambium należą do cech charakterystycznych jesionu. Tej naturalnej cechy nie uznaje się za wadę w świetle „Norm klasyfikacji NHLA” – przebarwienia nie wpływają na integralność struktury materiału.
Właściwości Mechaniczne
esion amerykański charakteryzuje się bardzo korzystnymi właściwościami mechanicznymi w stosunku do masy. Zachowuje wysoką odporność na obciążenia dynamiczne, co sprawdza się głównie podczas użytkowania narzędzi ręcznych i sprzętu sportowego, np. kijów bejsbolowych. Dobrze poddaje się gięciu po obróbce hydrotermicznej, co czyni z niego ulubiony gatunek producentów mebli i majsterkowiczów. Twardy, stabilny po wyschnięciu i łatwy w barwieniu oraz wykańczaniu jesion amerykański znakomicie nadaje się do produkcji mebli i podłóg.
Aby dowiedzieć się więcej o mechanicznych właściwościach jesionu amerykańskiego, zapoznaj się z całym przewodnikiem.
-
0.6
Ciężar właściwy (12% M.C.)
673 kg/m3
Średni ciężar (12% M.C.)
10.70%
Średni skurcz objętości (wytrzymałość do 6% M.C.)
103.425 MPa
Wytrzymałość materiału na zginanie
11,977 MPa
Moduł sprężystości podłużnej
51.092 MPa
Wytrzymałość na ściskanie (równolegle do ziarna)
5,871 N
Twardość
Właściwości Obróbcze
Porównaj gatunkiTarcica jesionu amerykańskiego łatwo poddaje się obróbce, z dobrymi efektami przy wykonywaniu połączeń z użyciem gwoździ i wkrętów oraz klejeniu. Jest łatwa w polerowaniu i barwieniu, zapewnia możliwość bardzo dobrego wykończenia. Przez rynek meblarski kilkukrotnie przechodziły fale mody na jesion barwiony na czarno. Drewno schnie stosunkowo szybko, a w czasie tego procesu struktura drewna prawie nie ulega uszkodzeniu. Dzięki stabilności materiału po wyschnięciu jego właściwości obróbcze nie są podatne na istotne wahania. Okleina jesionowa sprawdza się jako laminat do płyt. Jesion amerykański cechuje się niską odpornością na działanie grzybów a sama twardziel jest stosunkowo odporna na środki ochronne – natomiast biel tego gatunku jest przepuszczalny, dzięki czemu jesion staje się podatny na obróbkę termiczną. Tym samym doskonale nadaje się do produkcji podłóg, poszyć, okładzin, blatów i mebli ogrodowych, o czym świadczy jego powszechne zastosowanie w wymienionych segmentach rynku.
Główne Zastosowania
Porównaj gatunkiGatunek ten, uprawiany zgodnie z zasadami gospodarki zrównoważonej w naturalnych warunkach lasów Ameryki Północnej i certyfikowany według najwyższych standardów ochrony środowiska, jest ogromnie popularny wśród projektantów, architektów, użytkowników specjalistycznych i konsumentów na całym świecie. Do głównych zastosowań należy produkcja mebli, podłóg, drzwi, architektonicznych elementów stolarskich i profili, szafek kuchennych, narzędzi i uchwytów do sprzętu sportowego.
Sztukateria
Stropy
Meble
Drzwi