Z perspektywy zastosowań komercyjnych, tulipanowiec amerykański należy do gatunków liściastych najobficiej występujących w lasach Stanów Zjednoczonych. Tulipanowiec jest spotykany wyłącznie w Ameryce Północnej; w Europie uległ całkowitemu zniszczeniu w czasie ostatniej epoki lodowcowej.
Liriodendron tulipifera
żółta topola; nie należ jej mylić z topolą europejską lub topolą chińską
Tulipanowiec występuje wyłącznie w Ameryce Północnej; rośnie obficie w większości wschodnich rejonów Stanów Zjednoczonych, w lasach liściastych o mieszanym składzie gatunkowym. Jest to gatunek pojedynczy, nie przynależny do rodzaju topól (Populus). Należy do magnoliowatych, przewyższających jakością wiele pozornie zbliżonych gatunków. Drzewa osiągają gigantyczne rozmiary; są łatwo rozpoznawalne dzięki kwiatom przypominającym tulipany, którym zawdzięczają nazwę. Tulipanowiec rośnie wzdłuż całego pasa wschodniej części Stanów Zjednoczonych; należy do najtrwalszych i najbardziej odnawialnych gatunków drzew liściastych w Stanach Zjednoczonych.
Z Analizy Inwentaryzacji Lasów wynika, że drzewostan tulipanowca amerykańskiego obejmuje 1,12 miliarda m3 – 7,7% drzewostanu gatunków liściastych w Stanach Zjednoczonych ogółem. Naturalny roczny przyrost tulipanowca amerykańskiego wynosi 34,6 miliona m3; rocznie wycina się 12,8 miliona m3. Przyrost netto (z uwzględnieniem wyrębu) wzrasta o 21,8 miliona m3 rocznie. Przyrost roczny tulipanowca amerykańskiego przekracza objętość rocznej wycinki we wszystkich stanach, gdzie występuje ten gatunek.
Potencjał Globalnego Ocieplenia | Podstawowe Zapotrzebowanie na Energię z Zasobów | Podstawowe Zapotrzebowanie na Energię z Odnawialnych Źródeł | Potencjał Zakwaszenia | Potencjał Eutrofizacji Wód Słodkich | Potencjał Eutrofizacji Wody Morskiej | Potencjał Tworzenia Fotochemicznego Ozonu | Wyczerpanie Zasobów | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Jednostka | Kg CO2 -eq | MJ | MJ | Mole H+ eq. | Kg P eq | Kg N eq | Kg NMVOC | Kg Sb-eq. |
Leśnictwo | / | 321 | 11500 | 0.348 | / | 0.000414 | 0.437 | 0.0000025 |
Suszenie | 25.6 | 387 | 404 | 0.144 | 0.000211 | 0.00683 | 1.32 | 0.0000164 |
Tartak | -146 | 835 | 2320 | 0.266 | 0.000164 | 0.00541 | 0.19 | 0.000227 |
Transport drewna z lasu do suszarni | 42.2 | 584 | 9.4 | 0.194 | 0.000297 | 0.00496 | 0.244 | 0.0000255 |
Transport drewna z suszarni do klienta | 114 | 1500 | 22.2 | 2.13 | 0.000447 | 0.0385 | 1.56 | 0.000062 |
Pobór węgla | -2690 | / | / | / | / | / | / | / |
Suma | -2660 | 3630 | 14300 | 3.08 | 0.00112 | 0.0561 | 3.75 | 0.000333 |
Tulipanowiec amerykański jest w ciągłej sprzedaży w postaci tarcicy i forniru, w szerokiej gamie klas i wymiarów (4/4” do 16/4”), dzięki korzystnym parametrom tempa i efektów suszenia. Wydajność średniej jakości elementów z tulipanowca amerykańskiego wolnego od sęków może być wyższa od wydajności innych gatunków komercyjnych. Tulipanowiec jest wykorzystywany do produkcji sklejki, przy ograniczonej dostępności dekoracyjnych oklein fornirowanych. Biel jest źródłem często preferowanego drewna bielszego w odcieniu; twardziel charakteryzuje się zazwyczaj bogatszą różnorodnością barw. Niezależnie od powyższego, wykorzystanie niesortowanej tarcicy z tulipanowca we wszystkich odcieniach jest coraz bardziej powszechne, w szczególności na rynku europejskim. Tulipanowiec jest sprzedawany na rynku krajowym pod szyldem „topoli” i bywa tak czasami określany w ofercie eksportowej – nie należy natomiast go mylić z topolą chińską ani też z gatunkami topól typowymi dla kontynentu europejskiego.
Rysunek usłojenia tulipanowca amerykańskiego jest mniej charakterystyczny niż w wypadku jesionu i dębu – pomimo nieco ciemniejszej barwy przywodzi na myśl klon. Biel i twardziel tulipanowca różnią się zasadniczo: biel ma charakterystyczną, kremowobiałą barwę, natomiast twardziel występuje w wielu odcieniach – od bladożółtej lub brązowej po zieleń, a nawet fiolet. Drewno ciemnieje z upływem czasu pod wpływem działania promieni ultrafioletowych – zieleń przechodzi w brąz. Drewno tulipanowca amerykańskiego ma prostowłóknisty rysunek usłojenia i fakturę od średniej po w pełni gładką.
Tulipanowiec charakteryzuje się wyjątkowymi właściwościami związanymi z wytrzymałością w stosunku do masy, co czyni z niego znakomity wybór dla zastosowań konstrukcyjnych, takich jak klejone belki laminowane i elementy z drewna klejonego warstwowo. Drewno tulipanowca cechuje się stosunkowo niską gęstością, przy jednoczesnej wysokiej wytrzymałości na zginanie, odporności na wstrząsy i korzystnej sztywności (i mniej korzystnych parametrach wytrzymałości na ściskanie i twardości). Drewno jest umiarkowanie podatne na zginanie po obróbce termicznej oraz niezmiernie stabilne wymiarowo po wysuszeniu, o ile nie zostanie umieszczone w warunkach wysokiej wilgotności. Łatwe w wykończeniu i barwieniu, doskonale nadaje się do produkcji mebli i elementów stolarskich.
Aby dowiedzieć się więcej o mechanicznych właściwościach topoli amerykańskiej, zapoznaj się z całym przewodnikiem.
Tulipanowiec amerykański, uprawiany zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki w naturalnych warunkach lasów Ameryki Północnej i certyfikowany według najwyższych standardów ochrony środowiska, ma kluczowe znaczenie na wielu rynkach eksportowych. Jest wykorzystywany przede wszystkim do produkcji mebli, drzwi, paneli, architektonicznych elementów stolarskich, profili i szafek kuchennych. Sprawdza się również w branży budowlanej – a zastosowania specjalistyczne obejmują elementy rzeźbione.